Sinema Akademi

MEB'e bağlı ruhsatlı bir eğitim kurumudur.

Konuşurken Nelere Dikkat Etmeliyiz? (İletişim Uzmanından Kontrol Listesi)

Yıllardır yüzlerce profesyonelin kariyer yolculuğuna tanıklık ettim. Zekalarıyla göz kamaştıran, raporları kusursuzca hazırlayan, ancak o kritik toplantıda bir türlü parlayamayan ne çok insan gördüm... Sorun neydi biliyor musunuz? Bilgi eksikliği değildi. Sorun, iletişimin sadece ne söylediğimizle ilgili olduğunu sanma yanılgısıydı. Oysa etkili iletişim, doğuştan gelen bir yetenek değil, öğrenilebilen ve pratikle geliştirilebilen bilinçli bir seçimler bütünüdür.

Eğitimlerimde en sık duyduğum soru hep aynıdır: "Peki ama hocam, tam o anda konuşurken nelere dikkat etmeliyiz?" İşte bu soruya cevap olarak, yılların deneyimiyle süzülmüş, her an elinizin altında olmasını isteyeceğiniz pratik bir kontrol listesi hazırladım. Bu listeyi, karmaşık teorilerle dolu bir ders kitabı gibi değil, zorlu bir yolda size eşlik eden deneyimli bir koçun notları olarak düşünün. Gelin, daha etkili bir konuşmacı olmak için iletişim kaslarımızı birlikte çalıştıralım.

[widget-143]

Her Şey Sözcükler Değildir: %7-%38-%55 Kuralını Hatırlayalım

Kontrol listemize dalmadan önce, bir an durup şu temel gerçeği hatırlayalım. İletişim bilimci Albert Mehrabian'ın ünlü araştırması, yüz yüze iletişimde yarattığımız etkinin sadece %7'sinin kelimelerden, %38'inin ses tonumuzdan ve %55'inin beden dilimizden kaynaklandığını gösterir. Bu, kelimelerin önemsiz olduğu anlamına gelmez. Bu, kelimelerinizi taşıyan aracın (bedeniniz ve sesiniz) ne kadar hayati olduğunu gösterir. Şimdi bu farkındalıkla, kontrol listemizin maddelerine geçelim.

İletişim Uzmanından 10 Maddelik Kontrol Listesi

SÖZ ÖNCESİ - ZİHİNSEL HAZIRLIK

1. Niyetinizi Belirleyin: Pusulanızı Ayarlayın

İnanın bana, en büyük değişim burada başlar. Bir konuşmaya girmeden önce bir saniye durup "Ben bu konuşmadan ne elde etmek istiyorum?" diye sormak, her şeyi değiştirir.

  • Bunu Yap: Zihninizde net bir amaç belirleyin. Amacınız sadece bilgi vermek mi, yoksa karşınızdakini bir eyleme geçirmek mi? Belki de sadece aranızdaki bağı güçlendirmek... Amacınız ne kadar netse, kelimeleriniz o kadar hedefe yönelik olur.
  • Bundan Kaçın: Konuşmaya hazırlıksız ve amaçsızca dalmaktan kaçının. Bu, sisli havada pusulasız yola çıkmaya benzer.

SÖZÜN KENDİSİ - SÖZEL İLETİŞİM

2. Anlaşılır Kelimeler Seçin: Sadelik Zekadır

En karmaşık fikirleri bile basitçe anlatabilmek, ustalığın işaretidir. Mesajınızın gücü, süslü kelimelerde değil, netliğinde yatar.

  • Bunu Yap: Karşınızdaki kitlenin anlayacağı, basit ve somut bir dil kullanın. Bilgiyi, kolayca sindirilebilecek lokmalar halinde sunun. Bu temel ilke, tüm diksiyon eğitimi konuları için bir başlangıç noktasıdır.
  • Bundan Kaçın: Anlaşılmayacak teknik jargon kullanarak veya uzun, dolambaçlı cümleler kurarak karşınızdakini etkilemeye çalışmaktan kaçının. Genellikle bu, tam tersi bir etki yaratır.

3. Ses Tonunuzu ve Hızınızı Ayarlayın: Mesajın Ruhu

Sesiniz, kelimelerinizin taşıdığı duygusal yükü belirler. Aynı cümle, farklı bir ses tonu ile bambaška anlamlar kazanabilir.

  • Bunu Yap: Konuşmanızın ritmini bir müzik parçası gibi düşünün. Önemli bir noktayı vurgulamak için yavaşlayın, bir anlık sessizlik yaratın. Enerji ve heyecan katmak istediğinizde ise sesinizi ve hızınızı hafifçe artırın. Bu, etkili iletişim ipuçları arasında en önemlilerinden biridir.
  • Bundan Kaçın: Baştan sona aynı perdeden, robot gibi monoton konuşmaktan kaçının. Bu, dinleyicinin zihnini uyuşturmanın en garantili yoludur.

Profesyonel İletişim İpuçusu: Bir iş toplantısında hararetli bir tartışma anında, içgüdüsel olarak sesinizi yükseltmek yerine tam tersini yapın. Bilinçli olarak sesinizi bir ton alçaltın ve daha yavaş konuşun. Bu sakin güç gösterisi, odadaki en kontrollü ve bilge kişinin siz olduğunuz mesajını verir.

SÖZÜN ÖTESİ - SÖZSÜZ İLETİŞİM

4. Beden Dilinize Hükmedin: Vücudunuz Gerçeği Söyler

Bir mülakatta adayın sadece beden dili yüzünden ne kadar yanlış bir izlenim bıraktığına defalarca şahit oldum. Siz "kendime güveniyorum" derken, kambur duruşunuz "aslında çok gerginim" diye bağırabilir.

  • Bunu Yap: Dik ama rahat bir duruş sergileyin. Konuşurken anlattıklarınızı destekleyen, avuç içlerinizin göründüğü açık ve samimi jestler kullanın.
  • Bundan Kaçın: Kollarınızı önünüzde kavuşturmaktan (savunma), ellerinizi ceplerinizde saklamaktan (ilgisizlik) veya sürekli saçınızla, kaleminizle oynamaktan (gerginlik) kaçının.

5. Göz Teması Kurun: Bağlantının Başlangıcı

Göz teması, "Ben buradayım ve seninle konuşuyorum" demenin en temel yoludur. Güven ve samimiyet bu küçük ama güçlü eylemle başlar.

  • Bunu Yap: Konuştuğunuz kişiyle birkaç saniyelik, yumuşak ve samimi bir göz teması kurun, sonra doğal bir şekilde başka bir yere bakın ve tekrar kurun. Bu, rahat ve kontrollü bir etkileşim sağlar.
  • Bundan Kaçın: Yere veya boşluğa bakarak konuşmaktan (özgüvensizlik) veya karşınızdakini rahatsız edecek şekilde gözlerinizi dikip bakmaktan (agresiflik) kaçının.

6. Mimiklerinizi Kullanın: Yüzünüzdeki İmza

Yüzünüz, anlattığınız hikayenin duygusal haritasıdır. İyi haberi donuk bir suratla vermek, dinleyicinin kafasını karıştırmaktan başka bir işe yaramaz.

  • Bunu Yap: Anlattığınız duyguya uygun, doğal ve içten ifadeler kullanın. Özellikle içten bir gülümsemenin gücünü asla küçümsemeyin.
  • Bundan Kaçın: Söylediklerinizle çelişen (zoraki bir gülümseme gibi) veya tamamen ifadesiz bir yüzle konuşmaktan kaçının.

SÖZÜN KARŞILIĞI - ETKİLEŞİM

7. Anlamak İçin Dinleyin: En Nadir İletişim Becerisi

İletişim eğitimlerimde fark ettiğim en yaygın hata şudur: Çoğu insan, dinlerken aslında sadece konuşma sırasının kendisine gelmesini bekler. Oysa aktif dinleme, bir hediye vermektir.

  • Bunu Yap: Karşınızdaki konuşurken, tüm dikkatinizi ona verin. Söylediklerini anladığınızı göstermek için başınızla onaylayın ve sözü bittiğinde anladığınızı teyit etmek için kısa bir özetleme yapın.
  • Bundan Kaçın: O konuşurken kafanızda cevap hazırlamaktan, sözünü kesmekten veya telefonunuza göz ucuyla bakmaktan kesinlikle kaçının. Kapsamlı bir diksiyon eğitimi, sadece güzel konuşmayı değil, ne zaman durup dinlemek gerektiğini de kapsar.

8. Empati Gösterin: Anlaşmazlıkların Çözümü

Bu, belki de listenin en zor ama en ödüllendirici maddesi. Empati, karşınızdakine hak vermek zorunda olmasanız bile, onun dünyayı neden o şekilde gördüğünü anlamaya çalışmaktır.

  • Bunu Yap: "Senin yerinde olsam ben de böyle hissederdim," veya "Bu açıdan hiç düşünmemiştim," gibi cümlelerle onun bakış açısına değer verdiğinizi gösterin.
  • Bundan Kaçın: Hemen "Ama..." diye başlayan savunmacı cümleler kurmaktan veya onun duygularını "Bunda büyütecek ne var?" gibi ifadelerle geçersiz kılmaktan kaçının.

SÖZÜN ÇEVRESİ - BAĞLAM

9. Ortama Uyum Sağlayın: Dans Ettiğiniz Pisti Tanıyın

Her konuşma farklı bir dans pistidir ve her pistin kendine özgü bir ritmi vardır. Usta bir dansçı, müziğe göre adımlarını ayarlar.

  • Bunu Yap: Konuştuğunuz yerin resmiyet düzeyine ve kültürüne saygı gösterin. Bir cenazede fıkra anlatılmaz, bir kutlamada da surat asılmaz.
  • Bundan Kaçın: Her ortamda aynı "ben" olmaya çalışmaktan, yani bağlamı tamamen görmezden gelmekten kaçının.

10. Zamanlamayı Ayarlayın: En Güçlü Strateji

Bazen en doğru kelimeler bile, yanlış zamanda söylendiğinde anlamını yitirir. Ne söyleyeceğiniz kadar, ne zaman söyleyeceğiniz de bir sanattır.

  • Bunu Yap: Özellikle yapıcı eleştiri veya kötü haber gibi hassas konular için karşınızdakinin en sakin ve en açık olduğu anı kollayın.
  • Bundan Kaçın: Yorgun veya stresli birine önemli bir karar aldırmaya çalışmaktan veya bir sorunu herkesin içinde dile getirmekten kaçının. Tüm bu dinamikleri bir araya getirme sanatı, genellikle kapsamlı bir diksiyon kursu ile edinilen bir ustalıktır.

Zorlu Bir Konuşma İpuçusu (Eleştiri Yaparken): "Sandviç Tekniği"ni kullanın. Söze olumlu bir yorumla başlayın ("Genel olarak çabanı gerçekten takdir ediyorum..."). Ardından yapıcı eleştirinizi net ve somut bir şekilde ifade edin ("...ancak raporlardaki detaylara daha fazla dikkat etmen gerekiyor."). Son olarak yine olumlu ve motive edici bir ifadeyle bitirin ("Bu konuyu da aştığında harika işler yapacağına eminim.").

Konuşma Öncesi Son Kontrol Listeniz

Bir sonraki önemli konuşmanızdan önce bu listeye hızlıca göz atın:

  • Niyetim ne? (Amacımı tek cümlede biliyorum)
  • Kelimelerim nasıl? (Basit, net ve anlaşılır)
  • Sesim nasıl? (Canlı ve mesajıma uygun)
  • Bedenim ne söylüyor? (Açık ve kendinden emin)
  • Gözlerim nerede? (Karşımdakiyle bağ kuruyor)
  • Yüzüm ne ifade ediyor? (Samimi ve tutarlı)
  • Dinliyor muyum? (Anlamak için)
  • Empati kuruyor muyum? (Onun açısından bakıyorum)
  • Ortam uygun mu? (Bağlama saygılıyım)
  • Zamanlama doğru mu? (Doğru anı bekledim)

Her Konuşma Bir Antrenmandır

Etkili iletişim becerileri, bir gecede kazanılan sihirli güçler değildir. Ama gözünüz korkmasın. Kimse bu 10 maddenin tamamında her zaman mükemmel olamaz. Asıl amaç, bu maddeler konusunda bir farkındalık kazanmak ve her bir konuşmayı, bu kaslardan birini geliştirmek için bir fırsat olarak görmektir. Bu kontrol listesi, bu yolculukta sizin kişisel koçunuz olsun. Unutmayın, her konuşma bir antrenmandır ve her antrenman sizi ustalığa biraz daha yaklaştırır.

Yorum Yap

Erken Kayıtta %50 İndirim
Erken Kayıtta %50 İndirim Kontenjanlar Hızla Doluyor - Hemen Ara